Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, İzmir’de Dilruba Kayserilioğlu‘nun sokak röportajında kullandığı sözler nedeniyle tutuklanmasına ait, “Tutuklamaya yer olup olmadığına karar verecek olan kişi, evraka bakan hakimdir. Hakimin verdiği karar beğenilmiyorsa bu hususta bir üst mahkemeye itiraz edilebilir” dedi. Bakan Tunç, “Sokak röportajları yasaklanıyor mu?” biçiminde propaganda yapılmaya çalışıldığını belirterek, “Sokak röportajları niçin yasak olsun? Şahıslar, medya kuruluşları ve toplumsal medyadan yayın yapanların, sokaklarda röportaj yapmasının rastgele bir sakıncası yok. O röportajda terör propagandası yapıyorsanız, şiddete teşvik varsa, cürüm teşkil eden tabirler olursa sokak röportajlarının yasaklanması değil, o sözleri kullanan kişinin yargılanması kelam konusu olabilir” tabirlerini kullandı. Tunç, Dilan Polat’ın tahliyesine ait tenkitlerin hatırlatılması üzerine, “Dosyanın içeriğiyle ilgili bilgisi olmadan ‘Neden özgür kaldı? ya da ‘Neden tutuklandı?’ formundaki tabirlere varmak, bunları söylemek gerçek olmaz. Burada yargıyı hür bırakalım, yargı işlesin” biçiminde konuştu.
CNN Türk’te katıldığı canlı yayında gündeme ait soruları yanıtlayan Tunç, TBMM’nin son oturumunda yaşanan hengamenin kendilerini üzdüğünü, bu tıp görünümlerin olmaması gerektiğini söyledi.
Tunç, TBMM’nin çalışma yordam ve asıllarını belirleyen bir iç tüzüğü olduğunu tabir ederek, “İç tüzüğe uygun biçimde hareket edildiğinde bu çeşit olaylar gerçekleşmez. Birtakım milletvekilleri iç tüzüğe ters hareket ederek bu çeşit olaylara sebebiyet verebiliyorlar. O kürsü, her fikrin tabir edilebileceği bir kürsü lakin iç tüzükte de kaba ve yaralayıcı kelamların söylenemeyeceği, bu kelamların bir yaptırımla karşı karşıya kalacağı biçiminde kararlar de mevcut.” diye konuştu.
Meclis’te geçmiş yıllarda da arbedeler yaşandığını ve bir milletvekilinin hayatını kaybettiğini belirten Tunç, “Kürsüden konuşan kişi (Ahmet Şık) bu cins bir olaya sebebiyet vermek istediğini açıkça gösteriyor. Bu tahrike kapılmamak gerekir. Orada milletvekillerine ‘Sizler teröristsiniz’ derseniz bu bir tenkit değil artık bu bir hakaret. İç tüzüğe nazaran de cezai müeyyide gerektirecek bir konu. Orada onu dinleyenler, karşısındaki kişi kendilerine terörist dendiğinde, tabir özgürlüğünü aşacak halde konuştuğunda bu çeşit olaylara sebebiyet veriliyor. Vermemek gerekir, herkesin sorumlu davranması gerekiyor.” biçiminde konuştu.
Tunç, Bakan Şimşek’in istifa ettiği savlarının ekonomiyi olumsuz etkilemek için ortaya atılan “kasıtlı iddialar” olduğunu vurgulayarak, şunları lisana getirdi:
“Şu anda uygulanmakta olan ekonomik bir program var. Enflasyonu tek haneye düşürmeye yönelik bir uğraş var. Enflasyon, AK Parti’nin iktidara geldiği birinci yıllarda çift haneliydi. Enflasyonu tek haneli sayılara düşüren bir iktidarız. Sonrasında pandeminin getirdiği ezalar, 6 Şubat zelzeleleri ve etrafımızdaki savaşlar, iktisadımızı ve dünya ülkeleri ortasında da en fazla bizi etkiledi. Hasebiyle enflasyon çift haneli sayılara yükseldi. Artık yeni bir program uygulanıyor. Hazine ve Maliye Bakanımız ile Cumhurbaşkanı Yardımcımız Cevdet Yılmaz bu programla ilgili büyük efor içerisindeler. Göstergeler de uygun bir noktaya gerçek gidiyor.”
Şimşek’in istifa ettiğine yönelik argümanlarla ilgili Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının dün akşam bir soruşturma başlattığını hatırlatan Tunç, “İstifa telaffuzları kasıtlı bir yaklaşım. Türkiye iktisadı eski tek haneli enflasyonun olduğu, halkın alım gücünün artmaya devam ettiği günlere geri dönmesin, iktisat düzelmesin, sonrasında iktidar, hükümet yıpransın kanısıyla yapılan açıklamalar olduğu kanaatindeyim. Bu ülkemize yarar getirecek bir siyaset değil. Siyasetçilerin de bu bahiste sorumlu davranması lazım.” tabirlerini kullandı.
“Sokak röportajları niçin yasak olsun?”
Tunç, sokak röportajı sırasında kullandığı tabirler nedeniyle bir bayanın tutuklanmasına ait soru üzerine “Kamuoyuna yansımış kimi soruşturmalar bakımından buradan Adalet Bakanı olarak söz söylediğimiz vakit yargıyı etkileyebilir.” dedi.
Gündeme gelen birtakım olaylardan sonra tutuklama gerçekleştiğinde toplumsal medyada reaksiyonlar oluştuğuna işaret eden Tunç, şöyle devam etti:
“Geçmişte cezaevlerindeki tutuklu ve hükümlü oranı yaklaşık yüzde 40 civarındaydı, şu anda yüzde 14’lere kadar indi. Cezaevlerindeki hükümlü ve tutuklu oranı, tutuklu ve tutuksuz yargılama bakımından değerlidir. Tutuklu sayısında azalma var. Her olayda çabucak tutuklama kelam konusu olmuyor. Kimi hususlarda da neden tutuklama olmadı formunda halkta infial olduğu durumlar oluyor. Belge kapsamını, hatanın alt ve üst sonları bakımından tutuklamaya yer olup olmadığına karar verecek olan kişi belgeye bakan hakimdir. Hakimin verdiği karar beğenilmiyorsa bu mevzuda bir üst mahkemeye itiraz edilebilir”.
Tunç, “Sokak röportajları yasaklanıyor mu?” formunda propaganda yapılmaya çalışıldığını belirterek, “Sokak röportajları niçin yasak olsun? Bireyler, medya kuruluşları ve toplumsal medyadan yayın yapanların, sokaklarda röportaj yapmasının rastgele bir sakıncası yok. O röportajda terör propagandası yapıyorsanız, şiddete teşvik varsa, kabahat teşkil eden tabirler olursa sokak röportajlarının yasaklanması değil, o tabirleri kullanan kişinin yargılanması kelam konusu olabilir. ” tabirlerini kullandı.
Dilan Polat’ın tahliyesi
“Suç işlemek maksadıyla örgüt kurma, yönetme”, “suçtan kaynaklanan mal varlığı kıymetlerini aklama” ve “Futbol ve Öteki Spor Karşılaşmalarında Bahis ve Talih Oyunları Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a muhalefet” cürümlerinden yargılanan Dilan Polat’ın tahliyesine yönelik tenkitlere ait Tunç, şöyle konuştu:
“Savcılarımız bu soruşturmayı titizlikle yürüttüler. Burada, bilhassa kara paranın aklanması hatası, yasa dışı bahis, bu hatalar mali cürümler, vergi cürümleri. Bunlarla ilgili yargının bilhassa başvuracağı kaynak ve araştırılmasını uzman sıfatıyla teknik raporları alabileceği yer MASAK. MASAK’tan gelen ön raporlarla bir soruşturma ilerletildi. Sonrasında ayrıntılı inceleme MASAK tarafından yapıldı. MASAK raporları, orada belirtilen konular çerçevesinde mahkemenin vermiş olduğu bir karar kelam konusu.
Dosyada şüphelilerin hepsinin hür bırakılması üzere bir durum kelam konusu değil. Belgenin içeriğiyle ilgili bilgisi olmadan ‘Neden hür kaldı? ya da ‘Neden tutuklandı?’ halindeki tabirlere varmak, bunları söylemek gerçek olmaz. Burada yargıyı özgür bırakalım, yargı işlesin. Cürüm kuşkusuyla bu soruşturma açılmıştır ve dava da açıldığına nazaran birtakım kuvvetli kanıtlar ortada. Kimin o belge kapsamında tutukluluğunun devam edeceğine, kimin devam etmeyeceğine de ortaya çıkan kanıtlar ışığında, eksper raporları, MASAK raporları çerçevesinde karar verecek olan yargı.”
“22 yıldan bu yana sessiz ihtilal sayılan ıslahatlara imza attık”
Yargının tarafsız olmadığına ait birtakım tenkitlerde bulunanlara geçmiş yılların hatırlatılması gerektiğini söyleyen Tunç, geçmişte darbecilerin yanında saf tutan, darbe mağdurlarını yargılayan bir yargı varken, bugün darbe mağdurlarının ve milletin hakkını savunan, insan haklarını savunan ve darbecileri yargılayan bir yargı sistemi olduğunu lisana getirdi.
Tunç, toplumsal medyada bilhassa yargıyı yıpratmaya yönelik birtakım tenkitlerin kelam konusu olabildiğini vurgulayarak, “Bu tenkitleri de biz hakikat karşılıyoruz. Tenkit olacak, yargı kararları eleştirilebilir lakin bu eleştiriyi yaparken belirli sonlar çerçevesinde, yargıyı yıpratmadan… Zira o verilen birinci derece kararı şayet kusurluysa bu istinafta ya da Yargıtay’da düzeltilebilir.” sözünü kullandı.
“Köklü bir ıslahat geliyor”
Yeni Yargı Islahatı Strateji Belgesi’nin hazırlık sürecinden de bahseden Tunç, belgeyi “Hukukun üstünlüğünü temel alacak, gecikmeyen ve öngörülebilir bir adalet sistemini tesis edecek bir ıslahat evrakı.” biçiminde tanımladı.
Bu ıslahat dokümanının 2024-2028 yıllarını kapsayacağını, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eylül sonu üzere açıkladığında, bilhassa yargısal süreçlerin hızlandırılması, adaletin gecikmemesi üzere gerekli yasal düzenlemeleri ve idari uygulamaları hayata geçireceklerini aktaran Tunç, “Köklü bir ıslahat geliyor bu mevzuda.” dedi.
Ruhsatsız silah cürümlerine yönelik cezaların artırılması gündemde
Bakan Tunç, Türkiye’de bireysel silahlanma konusuna yönelik nasıl adımlar atılacağına ait “Ateşli silahlarla ilgili kanunumuz var. Buradaki yaptırımların artırılması kelam konusu olabilir. Bilhassa ruhsatsız silah noktasında, toplumda istemediğimiz durumlara yol açtığını görüyoruz. Bu bahiste başta bu cürümlerin cezalarının artırılmasıyla ilgili bir çalışmamız var. İçişleri Bakanlığı bu çalışmayı yaptı. Meclis Komitesi’nin gündeminde. Cezaların artırılması da bir caydırıcılık olur. Sıkı kontrollerle de bilhassa üzerinde durulması gereken bir konu.” değerlendirmesini yaptı.
“Sonuç bant daraltmaya varırsa istemediğimiz bir durum ortaya çıkar”
Instagram’ın Türkiye’deki ilgili kurumların talebini yerine getirmemesi halinde tekrar kapatılmasının kelam konusu olup olmayacağına ait Tunç, kanunda çocuk istismarı, terör propagandası üzere birtakım katalog cürümler bulunduğunu, bunlarla ilgili yapılan ihbarda yargının “Bu içeriği çıkarın” dediğini, lakin çıkarılmadığı takdirde de para, reklam, bant daraltma formunda kademeli cezalar uygulandığını anlattı.
Sosyal medya şirketlerinin Türk hukukuna hürmet duyması gerektiğinin altını çizen Tunç, “(Instagram’da) Burada birtakım terör örgütü mensuplarının, propagandaya yönelik hem hesapları var hem de paylaşımları kelam konusu oluyor. Bilhassa hata teşkil eden bu durumların mahkeme kararları çerçevesinde toplumsal medya şirketine gönderildiğinde kesinlikle o hesabın kapatılması, mahkeme kararını uygulaması lazım.” dedi.
Tunç, “Bu adımları atmazlarsa sonuç şayet bant daraltmaya kadar varırsa ki kademeli bir ceza kelam konusu, elbette o vakit istemediğimiz bir durum ortaya çıkar. Milyonlarca insanımızın kullandığı toplumsal medya platformunun biz kapatılmasını ister miyiz? Elbette ki istemeyiz.” sözünü kullandı.
“Hayvanları öldürme yasası değil bu, yaşatma yasası”
Sahipsiz hayvanlara yönelik düzenlemenin akabinde, hayvan hakları savunucularının “kısırlaştır, aşıla ve yerinde yaşat” formülünün uygulanması, yasanın geri çekilmesi istikametindeki talepleri sorulan Tunç, “kısırlaştır, aşıla, yerinde yaşat” teklifinin uygulandığını, yerinde yaşat uygulamasının problemlere yol açtığını, sokaklarda çocukları nasıl parçaladığını üzülerek gördüklerini söyledi.
Bakan Tunç, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Hayvanları öldürme yasası değil bu, bu yaşatma yasası. Sokak hayvanlarının aşılanması, kısırlaştırılması, barınaklarda bulundurulması ve şayet o barınak için tehlike oluşturabilecek, sıhhatsiz hayvanlar varsa hem oradaki hayvanları hem de insanları tehdit eden cinsten hayvanlar varsa bununla ilgili alınması gereken önlemden ibaret. Veterinerlik kanunumuzda da bu tip hayvanların nasıl uyutulacağı, ötanazi denilen uygulama, zati mevzuatımızda vardı, sıhhat sebepleriyle hayvanların uyutulmasına yönelik. Buradaki amacımız insanlarımızı, sokaklarımızı daha inançlı hale getirmek, insan sıhhatini korumak.” (AA)