Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temmuz ayı enflasyon sayılarını açıkladı.
TÜİK bilgilerine nazaran TÜFE’deki değişim temmuz ayında bir evvelki aya nazaran yüzde 3,23 artış kaydetti. Enflasyon yıllık bazda ise yüzde 61,78’e geriledi.
Kira artırım tavanını belirleyen 12 aylık ortalama enflasyon göstergesi yüzde 65,93 olarak açıklandı.
Haziran ayında enflasyon aylık bazda yüzde 1,64, yıllık enflasyon yüzde 71,6 olarak açıklanmıştı.
AYLIK ENFLASYON NEDEN YÜKSELDİ?
Aylık enflasyonun yüzde 3’ün aşması bekleniyordu.
Enflasyonda alkollü içecek ve tütün eserlerindeki vergi güncellemelerinin yanı sıra akaryakıt ve güç kalemlerindeki artırımların tesirli olacağı iddia ediliyordu.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Lider Yardımcısı Cevdet Akçay, vergi ve yönetilen fiyatlardaki ayarlamaların temmuzda aylık enflasyona 1,5 puan ek katkı yapacağını belirtmiş ve bilginin beklentilerden yüksek gelebileceğini söylemişti.
Yıllık enflasyondaki süratli gerilemenin ise baz tesiriyle gerçekleşmesi bekleniyordu.
ELEKTRİK ARTIRIMI ENFLASYONU NASIL ETKİLEDİ?
Ana harcama kümeleri prestijiyle aylık bazda en yüksek artış yüzde 8,08 ile konutta yaşandı. Bu yükselişte temmuz ayında gelen yüzde 38’lik elektrik artırımı tesirli oldu.
En yüksek ikinci artış ise yüzde 5,84 ile alkollü içecekler ve tütünde yaşandı. Temmuz ayında alkollü içecek ve tütün eserlerinde vergi güncellemeleri yapılmıştı.
Aylık bazda giysi ve ayakkabıda ise yüzde -2,58’lik fiyat değişimi yaşandı.
Yıllık bazda da en az artış gösteren ana küme yüzde 39,57 ile giysi ve ayakkabı oldu.
Yıllık bazda en yüksek artış ise yüzde 104,5 ile eğitimde yaşandı.
ENFLASYON BEKLENTİLERİ NASIL ŞEKİLLENDİ?
Merkez Bankası’nın düzenlediği Piyasa İştirakçileri Anketi’nde enflasyon beklentileri üst taraflı revize edilmişti. Geçen ay yüzde 2,41 olan temmuz ayı enflasyon beklentisi, bu anket periyodunda yüzde 2,77’ye çıkmıştı.
Reuters’ın anketinde enflasyonun temmuzda aylık yüzde 3,45 artacağı varsayım edildi. Yıllık enflasyonun ise yüzde 62,1’e gerileyeceği öngörülmüştü.
AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, temmuz ayında Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) yüzde 3,51 arttığını iddia ediyordu.. Ekonomistlerin temmuz ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına nazaran, bir evvelki ay yüzde 71,60 olan yıllık enflasyonun yüzde 62,23’e ineceği öngörülüyordu.
ÇEKİRDEK GÖSTERGELERDEKİ DEĞİŞİM
İşlenmemiş besin eserleri, güç, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE’deki değişim, temmuz ayında bir evvelki aya nazaran yüzde 2,47, bir evvelki yılın aralık ayına nazaran yüzde 28,48, bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 60,31 ve on iki aylık ortalamalara nazaran yüzde 68,37 olarak gerçekleşti.
Enerji, besin, alkol ve tütün eserleri ile altının dışarıda bırakılarak hesaplandığı özel kapsamlı C göstergesi ise aylık bazda yüzde 2,45 yükseldi. C göstergesi yıllık bazda yüzde 60,23 oldu.
ÖNCÜ GÖSTERGELER NEYE İŞARET ETTİ?
Öncü göstergeler enflasyonda artışın hızlanacağına işaret etti.
İstanbul’un enflasyonu temmuzda aylık bazda yüzde 4,21 artış kaydetti. İTO datalarına nazaran Perakende fiyatlar yıllık bazda yüzde 72.80’e yükseldi.
Geçen ay toptan fiyatlar, aylık bazda yüzde 1,04 arttı. Toptan fiyatlardaki yıllık değişim yüzde 55,12 olarak gerçekleşti.
Türk-İş, besin fiyatlarının temmuz ayında yüzde 1,35 arttığını açıkladı. Son 12 ay prestijiyle değişim oranı yüzde 64,99 olarak hesaplandı. Mutfak enflasyonundaki yıllık değişim yüzde 81,16 oldu.
Temmuz ayında açlık hududu, 19 bin 234 liraya yükseldi. Böylelikle açlık hududu, taban fiyatın 2 bin 232 lira üzerinde gerçekleşti. Yoksulluk hududu ise 62 bin 653 liraya çıktı.
ÜRETİCİ FİYATLARINDA HIZLANMA
Üretici fiyatlarında da aylık artış temmuz ayında hızlandı. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) temmuz ayında bir evvelki aya nazaran yüzde 1,94 artış, bir evvelki yılın aralık ayına nazaran yüzde 21,81 artış, bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 41,37 artış ve on iki aylık ortalamalara nazaran yüzde 47,55 artış gösterdi.
BAKAN ŞİMŞEK: ENFLASYONDAKİ DÜŞÜŞ DAHA ÇOK HİSSEDİLECEK
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, temmuz ayı enflasyon sayılarını kıymetlendirdi.
Bakan Şimşek, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda şu sözleri kullandı:
“Yıllık enflasyon düşüyor. Temmuzda aylık enflasyon süreksiz tesirler kaynaklı arttı. Yıllık enflasyon ise hazirana nazaran 9,8 puan azalarak yüzde 61,8’e geriledi.
Ana gayesi dezenflasyon olan programımızın her alanda olumlu sonuçlarını almaya devam ediyoruz. Önümüzdeki devirde enflasyondaki düşüş daha çok hissedilecek.
Fiyat istikrarını sağlayarak vatandaşlarımızın refahını kalıcı olarak artıracağız.”